31 Aralık yani Yılbaşı yaklaşıyor. Bazıları için önemli günlerden biri olsa da bazılarının hiç umurunda olmayan bir gün. Bazıları bu günü iple çekiyor, eğlencenin dibine vurmak için, bazıları ise PTT(pijama, terlik, televizyon) yapmak için bekliyor. Peki bu kavramlar(Noel, Christmas ve Yılbaşı) arasında farklar nedir?
Ülkemizde bir çok insan neyin, ne olduğunu bilmeden bazı günleri kutlamaktadırlar. Herkesin hür olduğunu bu dünyada, ben de elimden geldiğinde yaptığım araştırmalar sonunda Noel, Christmas ve Yılbaşı Nedir bunları aktarmaya çalışacağım.
İçerikler
2017 Noel Ne Zaman
2018 Noel Ne Zaman
2018 yılında Noel 25 Aralık Salı kutlanacak.
2019 Noel Ne Zaman
2019 yılında Noel 25 Aralık Çarşamba kutlanacak.
Noel(Christmas) Nedir? Noel Nasıl ve Hangi Tarihlerde Kutlanır?
Noel sözcüğü köken olarak Latince Natalis (doğum) kelimesinden gelmektedir. Türkçe’ye Fransızca Noël (Noel sezonu) sözcüğünden geçmiştir. Fransızca haber veya yeni anlamındaki nouvelle kelimesinden geldiği de düşünülmektedir. Ayıca Galya dilinde “noio” yani yeni anlamına gelen kelime ile “hel” güneş anlamına gelen kelimenin birleşmesiyle oluşan “Yeni Güneş” anlamına geldiği düşünülmektedir.
Noel Bayramı, Hıristiyan geleneğine göre genel olarak 25 Aralık tarihinde kutlanır. Bu bayram, Hz. İsa’nın ölüm tarihi olarak kabul edilir ve bu tarih Hıristiyanlar için dini bir bayramdır. Ancak zaman içerisinde Noel kutlamaları Hıristiyan olmayan kültürler tarafından da benimsenir ve yılbaşı temasıyla tüm dünyada kutlanır hale gelir. Kutlamalar 24 Aralık’ta, Noel arifesiyle başlar ve 26 Aralık akşamına kadar devam eder. Bazı Ortodoks kültürlerde bu tarih 6 Ocak olarak kabul edilir ve o şekilde kutlanır.
Jülyen takvimi kullanan Ortodoks kiliseleri ise Noel bayramını 7 ocak tarihinde kutlamaktadır.
Yunanca kökene sahip Christmas sözcüğü Mesih anlamına gelen khristos kelimesi ile Latincede gönderilmiş anlamında kullanılmakta olan miss kelimesinin birleşimi ile ortaya çıkan christmas kelimesi de aynı 25 – 26 aralık tarihlerinde kutlanmakta olan Hz. İsa’nın doğumunu temsil etmektedir.
Yılbaşı Nedir? Hangi Tarihlerde Kutlanır?
Gregoryen takvimi (miladi takvim) dünyanın güneş etrafındaki bir turluk dönüşünü tamamladığı 365 gün ve 6 saatlik süreci bir yıl(1 yıl) olarak kabul etmektedir. 1582 yılından bu yana kullanılmakta olan bu takvime göre her aralık ayının bitişi ile yeni bir yıl başlamaktadır.
İngilizcede “New Year’s Eve” olarak bilinen ve 31 Aralık ile 1 Ocak’ı birbirine bağlayan gece yapılan kutlama Noel’den ayrı bir kutlamadır, bizim gibi Hıristiyan olmayan kültürlerin benimsediği de bu tarihte yapılan kutlamadır ve bu kutlamaya Yılbaşı denilmektedir. Kısaca eski yılın bitip, yeni bir yılın başlangıcı anlamına gelmektedir.
Yılbaşında insanlar ya dışarıda eğlenmeyi veya evde televizyon programları izleyerek evde oyun oynayarak yılbaşını geçirmeyi arzu derler. Bu günde yapılan aktivitelerde Noel Baba figürleri kullanılması, hindi yenmesi, birbirine hediyeler verilmesi gibi etkinlikler bir arada gerçekleştirilir.
Noel Ağacı Nedir? Neden Kurulu?
Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir.
Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz yaşamın simgesi olarak kullanmak, eski Mısırlıların, Çinlilerin ve Yahudilerin ortak bir geleneği idi. Avrupalı paganlar arasında yaygın olan ağaca değer verme ya da kutsal sayma, Hristiyanlığı benimsemelerinden sonra, İskandinavyalıların şeytanı korkutup kaçırmak ve Noel zamanında kuşlar için bir ağaç hazırlamak üzere ev ve ambarlarını noelde ağaçlarla donatma geleneği biçiminde sürdü. Almanya’da da kış ortasına rastlayan tatillerde evin girişine ya da içine bir Yule (ing. Yule-tide) ağacı konuyordu.
Günümüzdeki Noel – Christmas ağacının Almanya’nın batısından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ortaçağda Adem ve Havva’yı canlandıran bir oyunun ana dekoru, cennet bahçesini temsil eden ve üzerinde elmaların bulunduğu bir çam ağacıydı. Adem ve Havva yortusunda (24 Aralık) Almanlar evlerine böyle bir cennet ağacı dikerler, üzerine Komünyon’daki kutsanmış ekmeği simgeleyen ince, hamursuz ekmek parçaları asarlardı; bunların yerini daha sonra değişik biçimlerdeki çörekler aldı. Ayrıca bazı yerlerde İsa’yı simgeleyen mumlar eklendi. Noel mevsiminde ağaçla aynı odada Noel piramidi de bulunurdu. 16. yüzyılda Noel piramidi ve cennet ağacı birleşerek Noel ağacını oluşturdu.
İngiltere’ye 19. yüzyıl başlarında ulaşan Noel ağacı, Kraliçe Victoria’nın eşi Alman Prens Albert’in desteği ile bu yüzyılın ortalarında yaygınlaştı. O dönemde Noel ağaçları, dallarına kurdele ve kâğıt zincirlerle asılmış mum, şekerleme ve keklerle süsleniyordu. Göçmen Almanların Kuzey Amerika’ya 17. yüzyılda götürdükleri Noel ağacı, 19. yüzyılda moda oldu. Gelenek Avusturya, İsviçre, Polonya ve Hollanda’da da yaygındı. Japonya ve Çin’e 19. ve 20. yüzyılda Amerikalı misyonerlerin tanıttığı Noel ağaçları ince işlenmiş kâğıt süslerle donatılmaya başlandı.(Wikipedia) Christmas.
Ayrıca Black Friday makalesine buradan ulaşabilirsiniz.
[…] Friday’dan sonra hemen gelen Noel hakkında detaylı makaleye buradan […]